Rijnland praktijkboekje

Het Rijnland praktijk Boekje is uit. Dit lang verwachte logische vervolg op Het Rijnland Boekje (18.000 verkochte exemplaren) ligt vanaf zaterdag 6 oktober voor € 9,95 in de (online-) winkel. Jaap Peters en Mathieu Weggeman voerden weer de pen en wisten een interessante bloemlezing uit de snel groeiende Rijnlandse praktijk in 128 paginaatjes te persen. Afgelopen woensdag kregen de auteurs de eerste exemplaren uitgereikt van uitgever Business Contact tijdens een drukbezocht boekevent(je) in Utrecht.

Tot ons onuitsprekelijk genoegen mag het Rijnlands gedachtengoed zich in een stormachtig ontwikkelde belangstelling verheugen. Steeds meer organiserende Nederlanders stuiten op de grenzen van managementrepertoire uit de vorige eeuw. Van de weeromstuit is er een groot en groeiend verlangen om het vakmanschap weer op een voetstuk te plaatsen en niet langer het systeem (de organisatie) als uitgangspunt te nemen, maar de mens – de mens en zijn verlangen betekenisvolle dingen te doen voor de samenleving. Het is goed ons te realiseren dat het de op Angelsaksische leest geschroeide wereld is die in crisis is, niet de Rijnlandse.

Met name in de zorg, het onderwijs en de publieke dienstverlening gaat het aanpassen snel. Honderden organisaties zijn er actief mee aan de slag. In het praktijkboekje staan een paar mooie voorbeelden. Tegelijk zien we dat het midden- en kleinbedrijf de Rijnlandse principes feitelijk nooit verlaten heeft en dat nieuwe organisaties als vanzelfsprekend zijn gebaseerd op de Rijnlandse drie-eenheid van Vakmanschap, Verbinding en Vertrouwen. Zonder te willen overdrijven durven we de stelling aan dat de omslag naar Rijnlands organiseren in de hoofden en harten van mensen al heeft plaatsgevonden en dat het nog een kwestie van tijd is om de beweging gestalte te doen krijgen.

Voor al die mensen is Het Rijnland praktijk Boekje een welkome steun in de rug. Want voor bestaande organisaties is deze verandering van sturingsfilosofie en de consistente uitwerking daarvan bepaald geen sinecure, zo blijkt helaas ook in de praktijk. Met name goedbedoelde pogingen om Rijnlands top down te implementeren, leiden soms tot groteske toestanden. In het praktijkboekje staat daarover: ‘Als u wilt veranderen moet dat op een manier die past bij de situatie die u beoogt na de verandering. De transitie moet an sich dus ook Rijnlands zijn.’ Die zinnetjes betekenen dus ook dat het vertrouwde managementrepertoire van (projectmatig) uitrollen en cascaderen hopeloos inadequaat is als je een Rijnlandse organisatie wilt maken.

Precies om die reden hebben Jaap Peters en Harold Janssen zes jaar geleden DeLimes opgericht, dat de kern vormt van een snel groeiend netwerk. Inmiddels hebben we tal van organisaties mogen begeleiden en telkens weer blijkt dat het echt gaat om een paradigmatische verandering, om het zo maar eens te zeggen. Het gaat steeds om een collectief leerproces, waarbij de ene logica en bijbehorende reflexen met horten en stoten plaats moet maken voor een andere. En dat terwijl tijdens de verbouwing de verkoop gewoon doorgaat natuurlijk. Dat lukt alleen in de tijd die daarvoor staat. Slow dus. Slow is in alle opzichten de snelste manier, zo toont de praktijk steeds aan (vandaar ook de naam van ons kwartaalmagazine: Slow Management).

Tot die conclusie kwam ook ook onze nieuwste opdrachtgever in de zorg, waar we aan een nieuwe uitdaging begonnen. Het gaat om een werkgemeenschap op het gebied van ouderenzorg door het aanbieden van dienstverlening en faciliteiten op het gebied van Wonen, Welzijn & Zorg. Vanuit het verlangen tot de 20 procent organisaties te behoren waar de verandering wel lukt, ging men op zoek naar begeleiding en kwam tot precies die conclusie. Zo’n geslaagde verandering kan alleen maar slow en als deze is vormgegeven als een collectief zoek- en leerproces naar hoe het organiseren weer van de professionals wordt.

Nog een maatje groter is de uitdaging bij de nationale politie waarin we ons hebben vastgebeten. Een verhaal apart. Voor ons uniek, maar waarschijnlijk ook in de wereld, is dat hier de centrale ondernemingsraad onze opdrachtgever is. De COR sloeg met bewondering gaande hoe vanuit de beoogde korpsleiding nieuwe harken worden getekend, maar realiseerde zich dat er voor het realiseren van de in de stukken verwoorde ambitie de diender meer professionele ruimte te geven nog iets anders nodig is. Namelijk dat dan de diender zelf aan zet is om de geboden ruimte te vullen met consistente logica vanuit de praktijk. In die praktijk immers moet elke politieprofessional elke dag opnieuw in zijn of haar handelen de legitimiteit van de politie telkens opnieuw bewijzen, zoals korpschef Jaco van Hoorn het stelde tijdens de presentatie van het Rijnland praktijkboekje. En dat is nodig om vorm te kunnen geven aan het diep gevoelde verlangen van elke diender om rechtvaardig te kunnen zijn, zoals iemand dat zo mooi verwoordde.

Samen met DeLimes ontwierp de COR een programma dat de veelbetekenende titel ‘De Hark Voorbij’ meekreeg en waarin de COR namens die dienders de regie voert. Het was even wennen, voor de korpsleiding, voor het ministerie, en voor de medezeggenschap zelf, maar inmiddels oogst dit initiatief allerwege applaus en wordt De Hark Voorbij gezien als een essentieel en onmisbaar onderdeel voor de verdere professionalisering van de diender en ook essentieel om Nederland werkelijk veiliger te maken. Volgend jaar om deze tijd hopen we te kunnen zeggen dat Nederland de allereerste gecrowdsourcete politieorganisatie heeft, waarin alle intelligentie van de dienders en andere stakeholders is samengebundeld. En alle dienders weer kunnen zeggen: wat hebben we toch een mooi vak.

Een mooi vak, dat is het uitgangspunt van Rijnlands organiseren. Een mooi vak, bij een baas die je het vertrouwen geeft dat vak naar eer en geweten uit te oefenen. Zo verwoordden wij ooit de ambitie van DeLimes. Wie wil dat nu niet?

Wie aan wil sluiten bij deze groeiende en naar onze overtuiging onomkeerbare beweging, kan uiteraard beginnen met het uit het hoofd leren van het Rijnland praktijk Boekje. En er is natuurlijk ook nog Het Rijnland Boekje (2009), Intensieve Menshouderij (2004), Bij welke reorganisatie werk jij (2009) en Nieuw Europees Organiseren (2011). Maar u kunt bijvoorbeeld ook eens naar een netwerkbijeenkomst komen. Begonnen in het midden van het land, zijn die er nu ook in het noorden, het oosten en het zuiden en binnenkort ook in Zeeland. Alleen in het noordwesten (het dichtstbij Amerika?) is er nog een witte vlek. Dus wie de handschoen wil oppakken …

Voor het serieuze werk wijzen we nog maar eens op de Rijnlandweek, die in januari zijn elfde editie beleeft. Immers, knowledge is only rumour until it is in the muscles. Op stapel staat bovendien een Rijnlandweek voor gevorderden (Rijnlandweek Reloaded). Voor mensen die de paradoxen en dilemma’s uit de praktijk kennen en er samen over willen sparren.

Verder zijn er nog tal van zaken waar we bij betrokken zijn, zoals Changing the Game voor jonge mensen die in hun organisatie het verschil willen maken. Maar ook de Burton Academie, de leergang veranderkunde, de leergang Het Nieuwe Werken, om maar wat te noemen. Op stapel staat een leergang voor HR-professionals die, voorbij de HR-tools, zich willen bekwamen in de voor deze tijd onmisbare kunst van organisatieontwikkeling, het faciliteren van collectieve leerprocessen dus.

Tot slot willen we u nog met blijdschap kennisgeven van de geboorte van iDeLimes, een club van Rijnlanders die u kunnen helpen de boel gaande te houden terwijl u bezig bent met de onvermijdelijk transitie naar van managen naar organiseren.

Het gaat zo hard, dat we binnenkort deze site maar eens grondig moeten verbouwen. Dus als u het zo gauw even niet kunt vinden, bel ons dan even: 0172 630490. Of klik rechtsboven op contact.